Vitamine B12-tekort: waarom je het niet altijd merkt, maar wél moet aanpakken
Ben je vaak moe, prikkelbaar of heb je last van tintelingen in je handen of voeten? Dan zou een vitamine B12-tekort zomaar de oorzaak kunnen zijn. En dat is iets om serieus te nemen, want een langdurig tekort kan flinke schade aanrichten aan je zenuwstelsel.
In dit artikel ontdek je:
- Wat vitamine B12 precies doet
- Hoe je een tekort herkent (en waarom dat soms lastig is)
- Welke groepen extra risico lopen
- En wat je kunt doen om je waardes weer op peil te brengen
📌 Lees ook:
👉 Voedingstekorten herkennen en herstellen
Wat doet vitamine B12?
Vitamine B12 (ook wel cobalamine genoemd) speelt een cruciale rol in:
- de aanmaak van rode bloedcellen
- het functioneren van je zenuwstelsel
- de stofwisseling van eiwitten en vetzuren
- het behoud van een goed geheugen en concentratievermogen
Het is een wateroplosbare vitamine die je lichaam niet zelf aanmaakt. Je krijgt het binnen via dierlijke producten zoals vlees, vis, eieren en zuivel.
Wat zijn de symptomen van een B12-tekort?
Een tekort aan B12 kan zich op allerlei manieren uiten, en wordt daardoor vaak verward met andere aandoeningen zoals burn-out, depressie of fibromyalgie. Herken je deze klachten?
- Vermoeidheid en zwakte
- Tintelingen of een doof gevoel in vingers, tenen of tong
- Geheugen- of concentratieproblemen
- Prikkelbaarheid, somberheid of depressieve gevoelens
- Bleke huid of snel blauwe plekken
- Duizeligheid of kortademigheid
- Spierzwakte of wankel lopen
- Opgezwollen, pijnlijke tong of mondklachten
📌 Gerelateerd artikel:
👉 Vitamine D-tekort: symptomen en herstel
👉 IJzertekort: het meest gemiste voedingstekort
Wie lopen meer risico op een B12-tekort?
- Veganisten en vegetariërs
B12 komt uitsluitend voor in dierlijke producten. Plantaardige alternatieven bevatten het niet of nauwelijks. - Mensen met maag- of darmproblemen
Zoals bij coeliakie, Crohn of na een maagverkleining. De opname van B12 is afhankelijk van gezonde darmwerking en voldoende intrinsic factor. - Ouderen
Bij het ouder worden neemt de opnamecapaciteit vaak af. - Mensen met langdurig medicijngebruik
Zoals maagzuurremmers (omeprazol, pantoprazol) of metformine.
📌 Bekijk ook:
👉 Tekorten bij vegetarisch of veganistisch dieet
👉 Maagproblemen en opname van voedingsstoffen
Hoe weet je of je een B12-tekort hebt?
De enige betrouwbare manier om dit vast te stellen is een bloedonderzoek. Daarbij wordt gekeken naar:
- Vitamine B12-waarde
- Eventueel ook: MMA (methylmalonzuur) en homocysteïne, die gevoeliger zijn voor functietekort
💡 Je kunt dit thuis testen met een vingerprik via onze voedingstekorten test.
👉 Bekijk de test hier
Wat kun je doen bij een tekort?
1. Voeding aanpassen
Zorg voor voldoende dierlijke producten zoals:
- Rood vlees
- Eieren
- Zuivel
- Vette vis
📌 Let op: plantaardige voeding bevat géén bruikbare B12. Alleen verrijkte producten (zoals sommige plantaardige melk) bieden een klein beetje.
2. Supplementen gebruiken
Bij lichte tekorten kunnen tabletten of smelttabletten met B12 (bijv. methylcobalamine) voldoende zijn. Bij ernstige tekorten is een injectiekuur vaak nodig.
3. Onderliggende oorzaak aanpakken
Als het tekort komt door opnameproblemen (bijv. darmziekten of medicatie), is blijvende suppletie vaak nodig.
Hoe snel kun je herstellen?
Veel mensen merken binnen enkele weken tot maanden verbetering als het tekort wordt aangepakt. Neurologische klachten kunnen echter pas na maanden (of langer) herstellen. Daarom is vroegtijdig opsporen cruciaal.
✅ Zelf je B12-waarde testen?
Wil je weten of jouw klachten te maken hebben met een tekort?
👉 Doe de thuistest op vitamine- en mineralentekorten
Meer in deze reeks over voedingstekorten
- Deel 1: IJzertekort herkennen en herstellen
- Deel 2: Vitamine D-tekort: symptomen en herstel
- Deel 3: Vitamine B12-tekort (dit artikel)
- Overzicht: Voedingstekorten herkennen en herstelle
